23 Қараша, Сенбі

Әдебиет

Шәкәрім Құдайбердіұлы

Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931) – ақын, жазушы, тарихшы, композитор.

Мінін айтса, бұзылмас кімнің түсі...




Мінін айтса, бұзылмас кімнің түсі,
Ойлағанға ап-анық тұр мұнысы
Сасқанынан сандырақ жал айтады,
Ыза болып сақылдап кетік тісі.

Айтыпты қатынының бір ойнасшысы:
«Неге ойнас қылады екен байлы кісі?»
«Өзің неге қыласың?» деп сұраса,
Өйтпесе бұрайды екен оның іші.

Кей ұлықтың осындай бар белгісі,
Оны айта алмай құриды елдің мысы.
Не көзінше, не сырттан мінін айтсаң,
Не қинап, не келеді өлтіргісі.

Ол өзі – түзететін ел басшысы,
Бұл болса ұлығының қылған ісі.
Қарапайым қазаққа не сұрау бар
Не сүйсе, соны қылсын жабайысы.

Бірдей адам кайда бар іші-тысы?
Міндімін деп келмейді жығылғысы.
«Дерт жасырған ажалсыз өлер» деген,
Қазақты ондырмайтын – осынысы.

«Мін түзелмей, түзелмес ел жұмысы»
Деген жоқ па бұрынғы білімдісі.
«Ханы тура болмаса, халқы оңбайды»,
Мұны айтқан – өткен ердің жігерлісі.

Нәпсі жеуден жалықпас жазы, қысы,
Зорлықтың мақтанмен бар байланысы.
Қайтіп оны таза деп айта алармыз,
Айла, мақтан, зорлыққа толса уысы?