27 Желтоқсан, Жұма

Әдебиет

Сұлтанмахмұт Торайғыров

Сұлтанмахмұт Торайғыров (1893 – 1920) – ақын, ағартушы.

Талиптарға (Шәкірттерге)




Миллеттің кел майданға, талиптары,
Дерті бар, дәрмені жоқ, ғарыптары!
Оқыған жастарының арқасында
Көз ашты көрші жұрттың халықтары.

Көрдің бе миллетіңді ұйқы басқан?
Тебіренбей жер қозғалып, жарылса аспан
Ойлайық бәріміз де миллет қамын,
Бірігіп, ынтымақтан еш қалмастан.

Миллетке бек зор үміт — шәкірт халқы
Ат болса да, біздерде жоқ қой қалпы:
Жабыстық көрінгеннің етегіне,
Бір бақас жаттап алып шала-шарпы.

Кейіміз пәнді оқу — арам дедік,
«Хашия» жаттап, үжмаққа барам дедік,
Бұрынғы тақыр талас қалпымызда
Атаның жолын қуып қалам дедік.

Кейіміз халық ұйқысын ашам дедік,
Ұмтылып ілгері аяқ басам дедік.
Ата тұрсын, бабаның жолы болсын,
Залалды жолдан безіп қашам дедік.

Дөңінен надандықтың асам дедік,
Миллетке раушан нұр шашам дедік.
Үйреніп әрбір түрлі өнер-ғылым,
Теңіздей дария болып тасам дедік.

Кейіміз сәлде, шапан кием дедік,
Сүзіліп басты төмен ием дедік.
Ақпейіл адалсынған сопы жан боп,
Сүйтіп-ақ підие, зекет жиям дедік.

Кейіміз оны көріп, оған ердік,
Аздан соң оны тастап, бұған келдік.
Көңілді ешбіріне бой салғызбай,
Тоқтаусыз ортасында аттай желдік.

Кейіміз тиіп қашпа алаңғасар
Қылдай сөзді таудай ғып жұртка шашар.
Жанды қиған кісі боп жылтыраймыз.
Кісіні мықтап сайлап, үркіп қашар.

Білеміз ынтымақсыз іс оңбайды,
Тартынып шу-шулеткен кісі оңбайды.
Бізде бар аққу, шортан, шаян қалпы,
Біздің іс бүйтуменен еш оңбайды.

Миллеттің кел де бірік, ал жастары,
Қызмет қыл, өткір қылыш алмастары!
Бәріміз қуат қосып бірге тартсақ,
Анық қой надандықта қалмастары.

*Талип (арабша) – шәкірт деген ұғымды білдіреді.
*Хашия (арабша) – түсінік деген сөз. Бұл жерде кітап аты.
*Підие (арабша) – өліктің басына азық, яки соның құнына шағып шығарған садақа.
*Зекет (арабша) – ислам шариғаты бойынша мал санына берілетін садақа.