04 Желтоқсан, Сәрсенбі

Әдебиет

Ғабиден Қожахмет

Ғабиден ҚОЖАХМЕТ, Қызылорда қаласы

Алтын теңге






Өз жолына түсіп алып сүрлеу соқпағымен кіп-кішкентай Құмырсқа келе жатыр еді, кенет алдынан пенде шыға келді. Пенде Құмырсқаны бір-ақ мыжып өлтіре салсам ба екен деп ойлады. Сол оймен пенденің дәп-дәу бәтеңке киген аяғы көтеріліп келе жатыр еді, осы кезде Құмырсқа:

- Ей, пенде, тұра тұр! Айтатыным бар, - деді.

- Не айтайын деп едің? - деді пенде Құмырсқаға сайқымазақ дауыспен. Сөйтті де, өзі жүресінен отыра қалды: - Ал айт, айтатыныңды! Әйтпесе, мыжи салам!

- Жақсылық жаса, - деді Құмырсқа.

Пенде Құмырсқаның сөзіне күйіп-пісті:

- Сол ма айтайын дегенің?! Сол да жаңалығы бар сөз бе?!

- Жақсылық жасасаң, өзіңе пайдасы тиеді, - деді Құмырсқа.

- Сауабы тиеді десейші, - деді пенде мырс етіп. - Соны мен білмейді деп ойлайсың ба?!

- Оны айтып тұрған жоқпын, - деді Құмырсқа. - Жақсылық жасасаң, әмияныңнаң бір түйір алтын теңге тауып аласың.

Пенде Құмырсқаның сөзіне ішек-сілесі қатып күлді:

- Кіп-кішкентай болып алып сен де мені алдағың келеді, иә? Сенімен сөйлесіп отырған мен де ақымақ. Мен сен түгілі, өзім сияқты пендеден алданбаймын ғой.

- Сенбесең, сынап көр, - деді Құмырсқа. - Бірақ сол бір түйір алтын теңгені қанағат ет.

Сөйтті де, Құмырсқа пендені айналып өтіп, өзінің жолына түсіп жүре берді.

Пенде сол күні жақсылық жасады. Бірақ үйіне келе жатып: `Қайдағы бір Құмырсқаның сөзіне сеніп, алтын уақытымды босқа кетіргенімді айтсайшы. Одан да сол уақытымды өзіме пайдасын тигізер бір іске жұмсасам нетті?` - деп өкініп келе жатты.

Пенде кешкісін әмиянын ашып қалып еді, ішінде жарқырап жатқан бір түйір алтын теңгені көріп қуанып кетті. `Алтын теңге тауып алдым! - деп айғай салды пенде. - Бұл енді менікі! Менің ақшам!

Сонан соң пенденің көңіл-күйі түсіп кетті. Бағанағы Құмырсқаның `соны да қанағат тұт` деген сөзін тарс есінен шығарып: `Неге алтын теңге біреу-ақ? Мен бүгін екі адамға жақсылық жасап едім ғой`, - деп томсырайып өкпелеп отырды.